تولد برجام جدید ؛ ظریف و دوستانش همه را شگفت زده کرده اند

به گزارش عاشورا: پس از خروج امریکا از برجام، این سوال پیش آمد که تکلیف برجام چه خواهد شد. آیا ایران هم با خروج امریکا، از آن خارج می شود و کار توافقی که برای آن چندین سال مذاکره شده بود، یکسره می شود؟ 

ایران اما دست به اقدام هیجانی که مورد نظر ترامپ بود نزد و ماندن در برجام را مشروط به این کرد که کشورهای باقی مانده در برجام بتوانند منافع مورد ایران در رابطه با برجام را تامین کنند و از این رو برجام می تواند به حیات خود ادامه دهد. در این باره شاهد مواضع مثبت اروپایی ها و همچنین چین و روسیه بودیم و ایران این وضعیت را برای ادامه کار مطلوب دانسته و اقدامات سریع اروپایی ها در این باره را خواستار شد.

این وضعیت حتی به چالش بین امریکا و اروپایی ها هم منجر شد و اروپایی ها در مواضع خود خروج ترامپ را محکوم کرده و شروع به ایجاد سازوکارهایی کردند که بتوانند جدا از دخالت امریکا و بدون نیاز به آن مبادلات خود با ایران را ادامه دهند. تضمین فروش نفت و بازگشت پول آن در قالب یک بانک اروپایی ایرانی در همین مسیر طرح ریزی شده است.

این وضعیت و جنگ لفظی  به سازمان ملل هم رسید و بجز منازعه ایران و امریکا، اروپایی ها هم دست به پاسخ به سخنان ترامپ زدند. رئیس جمهوری آمریکا روز سه شنبه در سخنان خود در مجمع عمومی سازمان ملل بجز مسائلی که به ایران نسبت داد، با اشاره به قیمت بالای نفت مدعی شد که کشورهای عضو اوپک دیگر کشورهای جهان را غارت می کنند و این خوب نیست.

همین موضوع بهانه ای شد تا رئیس جمهور فرانسه ترامپ را خطاب قرار داده و در رابطه با فروش نفت به آن پاسخ دهد. 

مکرون که در مجمع عمومی سازمان ملل سخن می گفت، به نوعی با اشاره به تحریمهای نفتی امریکا علیه ایران که از نیمه آبان ماه اعمال خواهد شد، گفت: اگر ترامپ تحریم ها را دوباره علیه تهران اعمال نکرده بود ،قیمت نفت بالا نمی رفت.

مکرون در این رابطه گفت: اگر ترامپ منطقی فکر کند، خواهد فهمید که در صورت فروش نفت از سوی ایران ، قیمت نفت مناسب خواهد شد و چنین وضعی برای صلح و قیمت های جهانی نفت خوب خواهد بود، اما در غیر این صورت بن بستی منطقی پیش خواهد آمد که من پاسخی برای آن ندارم. این واقعیت اقتصاد یعنی قانون عرضه و تقاضاست.

مکرون همچنین در جلسه شورای امنیت که ترامپ ریاست آن را برعهده داشت، دوباره به سخنان ترامپ در مورد ایران واکنش نشان داد و گفت: ایران همچنان پایبند به برجام است. نمی‌شود فقط با تحریم و برخورد با ایران روبرو شد. رویکرد ما با ایران باید در قالب چارچوبهای مشخصی باشد که از پیش در قالب صلح و امنیت منطقه‌ای در نظر گرفته شده باشند. تهران هنوز به تعهدات خود پایبند است. همه طرفین باید به آن پایبند باشند. اما آمریکا از  آن خارج شد.

ترامپ در این جلسه باز هم با رویه متناقض خود در حالی که از ایران، روسیه و ترکیه به خاطر اقداماتشان در سوریه تشکر کرد، اما حمله شدیدی به ایران کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران بزرگترین کشور حامی تروریسم است و به گروه های تروریستی در کشورهای همسایه سلاح  و پول می فرستد. برای همین است که ما از برجام خارج شدیم تا منابع مالی رژیم ایران را قطع کنیم.

اکنون تهران و کشورهای 4+1 با یک برجام تکمیلی روبرو هستند. تکمیلی از آن رو که خروج امریکا از آن خلاهایی ایجاد کرده است که این کشورها باید آن را پوشش دهند و مانع فروپاشی این وضعیت شوند. موضوعی که برای ایران مهم است و دوام این همکاری را پایدار میکند، تفکیک اروپایی ها از مسائل است. آنها نمیخواهند موضوع برجام با هر مسئله دیگری چون فعالیتهای منطقه ای ایران یا برنامه موشکی آن خلط کنند و باعث تخریب همه موضوعات شوند. این است که جدا از ساز و کار برجام، همکاری و گفت و گوهایی نزدیک بین اروپایی ها  و ایران در مورد بحران یمن شکل گرفته است.

اکنون دو طرف وضعیت را می سنجند و قدم به قدم پیش میروند. مرحله اول تثبیت فروش نفت ایران و پس از آن راه کاری برای مبادلات بانکی منحصر از سیستم بانکی امریکا است. اروپایی ها مجبور هستند طرح های جدیدی در اندازند که تا به اکنون به آن نمی اندیشیدند و حالا با آگاهی از شرایط پیش رو می توانند منافع مستقل خود را از امریکا پیش ببرند.