تاسیس آکادمی داستان نویسی

تشکیل آکادمی داستان نویسی

سیدمهدی شجاعی در ابتدای صحبت های خود در این جلسه، ضمن خوشامدگویی به مهمانان و حاضران گفت: داستان های کوتاه ما در این جلسه، درباره محور عاشورا و کربلا است. البته چند خبر مهم نیز امروز داریم که در ادامه بیان خواهم کرد. جدی ترین خبر امروز من، مربوط به تاسیس آکادمی داستان نویسی است که مدتی است قول راه اندازی آن را داده بودیم.

وی ادامه داد: یکی از مباحثی که قبلا بیان کرده بودیم این بود که می خواهیم در راستای تقویت و توسعه داستان کوتاه، تعاملاتی با فیلم سازان فیلم کوتاه داشته باشیم. از آن جا که داستان، اساسا پایه و بن مایه هنرهای دیگر نیز محسوب می شود، بنابراین در تعاملاتی که با فیلم سازان و مجموعه انجمن فیلم سازان کوتاه داشتیم، قرار شد که از این به بعد، فیلم هایی که براساس داستان کوتاه ساخته شده است، در این جا به عنوان نمونه نمایش داده شود و در مرحله بعد، این تعامل به سمتی برود که سازندگان فیلم نیز با بهره گیری از داستان های کوتاهی که نویسندگان مختلف در این جلسات عرضه می کنند، فیلم های کوتاه خود را بسازند. البته به نظر می رسد که فیلم نمایش داده شده با آن چیزی که مدنظر ما است و مختصاتی که ترسیم کرده ایم، کمی فاصله داشته باشد اما به هر حال قدم جدیدی است که ما را به سمت تولید فیلم های داستانی مبتنی بر داستان کوتاه می برد. در این جا باید بگویم که پایه و اساس اولین دوره از آموزش داستان نویسی در آکادمی توسط دکتر پور رضائیان مدیریت خواهد شد. پیش بینی ما این است که محور اصلی را داستان کوتاه قرار بدهیم اما سعی داریم که علاوه بر آن، در قالب های دیگر ادبی نیز برحسب نیاز مخاطبین، راه اندازی بشود. یکی از مباحثی که خواهیم داشت، آموزش ادبیات به شکل عمومی است به نحوی که با ارتقای سطح ادبی افراد بتوانیم آنان را به جایی برسانیم که بتوانند چیزی بنویسند. در حقیقت یکی از محورهای اصلی که در این دوره از آکادمی خواهیم داشت، موضوع نویسندگی و سواد ادبی است که به نظرم مغایرتی با محور اصلی که داستان کوتاه است نخواهد داشت. به یاری خداوند، اولین دوره آموزش آکادمی با مدیریت آقای دکتر پوررضائیان انجام خواهد شد و مخاطبین از هفته آینده می توانند به سایت نیستان مراجعه کنند و ضمن خواندن توضیحات بیش تر، ثبت نام کنند. از آقای پوررضائیان بابت پذیرش این مسئولیت تشکر می کنم و فکر می کنم که بد نباشد یک داستان کوتاه از ایشان در این جلسه خوانده شود.

در بخش بعدی این مراسم، مهدی پوررضائیان قبل از خواندن داستان کوتاه خود گفت: حدود ۱۰-۱۵ روز پیش به دلیل بیماری در بیمارستان بستری بودم و در همان زمان آقای سیدمهدی شجاعی به عیادت من آمدند و خبر از برگزاری این نشست ها دادند و از من خواستند که در جلسه سوم از این برنامه حضور داشته باشم. من تاکنون داستان کوتاه های زیادی در حوزه عاشورا و امام حسین علیه السلام نوشته ام اما برق نگاه آقای شجاعی در آن جلسه به من می گفت که ایشان دوست دارد داستانی را بخوانم که تاکنون منتشر نشده باشد و جایی خوانده نشده باشد. نمی دانم بر من چه گذشت اما لطف الهی شامل حال من شد و به جای یک داستان، دو داستان کوتاه نوشتم. این داستانی که امروز می خوانم یکی از همان دوتا است و تاکنون به غیر از اعضای خانواده ام، کسی آن را نشنیده است.

وی سپس داستان کوتاه خود با نام «ما سه نفر» را خواند که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.

توضیحاتی درباره آکادمی داستان نویسی

در ادامه، پور رضائیان توضیحاتی را در مورد آکادمی داستان نویسی داد و گفت: من فکر می کنم که بهتر است جزئیات این برنامه را در یک کنفرانس خبری اعلام کنیم. به عنوان مقدمه باید بگویم که این آکادمی از یک چارت سازمانی بسیار منظم برخوردار است و همه ی اعضای مدرسین داستان نویسی از نویسندگان شناخته شده کشور هستند، همچنین تیم های دیگر این آکادمی با دقت انتخاب شده اند. زمینه فعالیت آکادمی در حوزه داستان کوتاه، داستان کودک و رمان است که دوره های مختلف آموزشی و پژوهشی در خلال آن برگزار خواهد شد. با توجه به اهتمام ویژه ای که استاد شجاعی بر روی موضوع ادبیات دارند، سعی ما این است که به آموزش نویسندگی به صورت عام بپردازیم. بدین معنی که من به عنوان یک پدر ترجیح می دهم که فرزندم در وهله اول، نوشتن را بلد باشد و بعد از آن به سراغ قالب های داستان نویسی برود. به عبارت بهتر، قصد داریم که افراد مختلف، در ابتدا نویسش را بلد باشند و وقتی که نویسندگی را یاد بگیرند، می توان آنان را به کانال های مشخص داستان نویسی هدایت کرد که قالب های مختلف آن را شامل می شود. ما معتقد هستیم که نویسندگی شفابخش است و با نوشتن می توان بسیاری از مشکلات را بیرون ریخت و دور کرد. همچنین براساس تجربه به شما می گویم که به کمک نویسندگی می توان با خیلی ها ارتباط برقرار کرد. بنابراین تلاش آکادمی این است که در ضمن آموزش دوره های مشخص مربوط به داستان، نویسندگی، نویسندگی خلاق، نثر ادبی و مباحثی از این قبیل را آموزش بدهد که امیدوارم در این مسیر موفق باشیم.

تقدیر از ۳ چهره

بخش بعدی این مراسم به تقدیر از سه چهره حوزه ادبیات و کتاب اختصاص داشت که به ترتیب به روی صحنه آمدند و لوح تقدیر و هدیه خود را از سیدمهدی شجاعی دریافت کردند. اولین نفر از این جمع، سیدمجتبی حسینی، نویسنده و پژوهشگر باسابقه کشور بود. شجاعی در توصیف او گفت: در جمع امروز ما یک استاد و معلم بزرگی است که بسیاری از افراد که در زمینه معرفت دینی و اهل بیت، می نویسند، مدیون ایشان هستند. تعبیر من از ایشان چنین است «ستاره درخشان آسمان فرهنگ و معارف اهل بیت علیهما السلام، فقیه گرانقدر، اسلام شناس ژرف اندیش، مفسر بصیر قرآن و مترجم مفاهیم آسمانی به زبان زمینی؛ این شخص کسی نیست جز استاد سیدمجتبی حسینی. از خداوند منان ممنون هستیم که اقامت ما در این جهان را مقارن با حضور نورانی شما قرار داد و توفیق تلمذ در محضر شما را به ما ارزانی داشت. انتشارات نیستان به نمایندگی از طرف تمام شاگردان و مریدان شما و مخاطبان آثار ارجمندتان، این لوح سپاس را تقدیم شما می کند به این امید که ذکر و شکر نعمت، بر طول عمر بابرکت شما و تداوم ارتزاق ما از انوار وجودتان بیفزاید».

حسینی پس از این مراسم تقدیر گفت: از این مدل مراسمات این چنینی، از آقای شجاعی کم ندیده ایم اما همچنان غافل گیر می شویم. من هر چه قدر که کمتر حرف بزنم، از جهاتی بهتر است چرا که ممکن است شما از تعابیری که آقای شجاعی برای بنده استفاده کردند، تعجب کنید. برای خود من این تعابیر بسیار سنگین بود. متاسفانه این چنین فضای فرهنگی در کشور ما بسیار کمیاب است و همیشه فضای هنری کشور آمیخته با یک سری حواشی بوده است. همه ما می دانیم که اصل، فرهنگ است و حتی در زمان انقلاب گفته می شد که انقلاب ما یک انقلاب فرهنگی است و اتفاقات براساس فرهنگ رخ می دهد. با این وجود، این فرهنگ این قدر مظلوم است که کمتر کار فرهنگی پرقدرت می بینیم، مگر افراد دلسوزی که از خود مایه می گذارند و چنین برنامه های فرهنگی را ایجاد می کنند. جلسه «کوتاه با داستان» از این دست جلسات است. ایشان می بیند که کشتی فرهنگ در حال غرق شدن است و فقط چند نفر از افراد فرهنگی باقی مانده است. ایشان سعی کرده است که از کنار این موضوعات بی تفاوت نگذرد. دقت کنید برای آقای شجاعی مهم است که یک عده از آدم های فرهنگی اکنون دچار مشکل هستند. ایشان دست بر روی موضوعاتی می گذارد که اصلا دغدغه هیچ کس نیست و کسی بدان توجه ندارد. معمولا این کارها کم هزینه هم نیست. حضور من در این جلسه برای این بود که از اقدامی که ایشان شروع کردند، تشکر کنم. مطمئن هستم که این کار فرهنگی ایشان بسیار خوب است و کار به کار هیچ کسی هم ندارد. در این جا یک سری جوان که به دنبال یک مکان فرهنگی هستند، جایی را یافته و کنار هم جمع می شوند. خاطرم هست که ایشان در مجله نیستان نیز با چنین عنوانی کار را آغاز کردند. آن مجله به مانند یک خیمه برای کسانی بود که تلاش می کردند بدون حاشیه کارهای فرهنگی را در حوزه های مختلف پیگیری کنند. آن مجموعه هم بسیار شکوفا شد و بسیار خوب جلو می رفت. این دغدغه ایشان را رها نمی کند و همیشه به دنبال راهی است که در کشور کار فرهنگی انجام بدهد. بنابراین از طرف همه دوستان از ایشان تشکر کنم و بگویم که هنوز هم افرادی هستند که مستقل از مسائل و منافع شخصی، یک سری کارهای فرهنگی انجام می دهند.

مراسم تقدیر دوم به تقدیر از حمید افخمی ستوده اختصاص داشت. سیدمهدی شجاعی در توصیف او گفت: ایشان از پیشگامان تلاش برای اعتلای فرهنگ و ادب و هنر کشور است و از طلایه داران کتاب و کتاب خوانی است. ایشان فرهیخته مهربان و کریم، معلم فرزانه رفاقت و اخوت است. او کسی نیست جز حمید افخمی ستوده. انتشارات نیستان و اهالی فرهنگ و ادب و هنر، تلاش مخلصانه و بی شائبه شما را در امر ترویج، توسعه و تعمیق داستان و کتاب و کتاب خوانی را نه تنها از یاد نخواهد برد بلکه به عنوان سرمشقی نورانی به دست نسل های بعد می رساند. خداوند مهربان را به خاطر نعمت وجودتان شکرگذاری می کنیم و از حضرتش برایتان عافیت، موفقیت و طول عمر با عزت خواستاریم.

مراسم تقدیر سوم نیز به تقدیر از مهندس مرادی اختصاص داشت. شجاعی در توصیف او گفت: به راستی نماد فتوت و ایثار و فرزانگی است، کسی که دسترنج خویش را در راه اعتلای فرهنگ مردم هدیه می کند. جناب آقای مهندس مرادی، شما در این سال ها برای ترویج و توسعه کتاب و کتاب خوانی، کاری کارستان انجام داده اید. شما با اهدای بیش از ۱۰۰ هزار جلد کتاب به اقشار مختلف مردم، فعالیت خیر خوبی را انجام داده اید که آثار آن را در جای جای ایران و حتی بیرون از ایران نیز می توان دید. اگر چه نیت و انگیزه شما در تلاش مخلصانه و خستگی ناپذیر در حوزه اعتلای فرهنگ مردم و تقرب الی الله و جذب محبوب بوده است، اما ما هم به سهم خود موظف هستیم که تقدیر خود را تقدیم شما کنیم و خدا را به دلیل وجود نعمتتان، مورد شکرگذاری قرار بدهیم. خداوند متعال برکاتش را بر تلاش و همت و عمر و عزت تان روزافزون فرماید.

در بخش بعدی این مراسم، حسین مهکام داستان کوتاه عاشورایی خود را خواند. او قبل از خواندن این داستان گفت: داستان خواندن در کنار اساتید بزرگی همچون آقای شجاعی و حسینی کار بسیار سختی است. از آقای شجاعی سپاسگزاری می کنم که اجازه دادند من داستان کوتاه خود را در این جا بخوانم. داستانی که در این جلسه می خوانم، از مجموعه داستان «عبور از بودن» انتخاب شده که در انتشارات نیستان منتشر شده است.

درخواست برقعی از شجاعی

سپس مهمان ویژه این جلسه «کوتاه با داستان»، سیدحمیدرضا برقعی به روی صحنه آمد تا شعرهای عاشورایی خود را بخواند. برقعی در سخنانی کوتاه گفت: به محضر آقای شجاعی ارادت بسیاری دارم و معتقدم که بسیاری از آثاری که شاعران ما در حوزه شعر آیینی دارند، وام دار نوشته های الهام گونه ایشان است و فکر نمی کنم که تاکنون شعری در وصف حضرت زهرا سلام الله علیها سروده شده باشد و شاعر آن، کتاب «کشتی پهلوگرفته» آقای شجاعی را نخوانده باشد. در همین جا از ایشان خواهش می کنم که راجع به دیگر معصومین نیز قلم بزنند و شاعران را برای سرودن شعر در وصف امامان غریب، ترغیب کنند.

سیدحمیدرضا برقعی چهار شعر در این جلسه خواند که با استقبال مخاطبان همراه شد و بسیاری از حاضران در این جلسه اشک هایشان جاری شد. یکی از این شعرها، در وصف حضرت زینب سلام الله علیها سروده شده است که در زیر می آید:

نه تنها در وداع تو جدا شد جان من از من

که می آمد صدای ناله های پنج تن از من

از آنجایی که وابسته است جان من به جان تو

جدا کردند سر از تو جدا کردند تن از من

میان معرکه هم زخم هم جان باختن از تو

میان خیمه ها هم سوختن هم ساختن از من

دلم خوش بود با پیراهنت آن هم به غارت رفت

پس از تو رخت بربسته است شوق زیستن از من

غریبم آنچنان در سرزمین مادری بی تو

که می پرسد نشانی های زینب را وطن از من

ملامتگو چه دریابد میان عاشق و معشوق

کسی نشنید جز توصیف زیبایی سخن از من

از آن بتخانه ها چیزی نماند آنجا که برمی خاست

طنین تیشه پیغمبران بت شکن از من

منم حسن ختام باشکوه داستان تو

پس از این اسوه می سازند اساطیر کهن از من

بخش پایانی، سومین جلسه از «کوتاه با داستان» به خواندن داستان کوتاه سیدمهدی شجاعی اختصاص داشت. او داستان خود با نام «دنیا پس از تو نباشد» را خواند که با تشویق حاضران در سالن همراه شد.

در بخش پایانی این جلسه، حمید افخمی ستوده صحبت کرد و در سخنانی کوتاه به ماجرای آشنایی خود با سیدمهدی شجاعی پرداخت و گفت: ماجرای آشنایی من با آقای شجاعی کمی عجیب است چرا که ما اصلا همدیگر را ندیده بودیم اما عاشق هم شده بودیم. فکر می کنم حدود سال ۱۳۶۰ بود که توسط یکی از دوستانم و بدون این که ایشان را از نزدیک ببینم، با آقای شجاعی آشنا شدم. خاطرم هست که عازم مکه بودم که دوست ما یک نسخه از دست نویس ترجمه آقای شجاعی از دعای عرفه را به من دادند. تقریبا نیمه های شب بود که به آقای شجاعی زنگ زدم و گفتم که من هنوز شما را ندیده ام اما به واسطه نوشته هایتان در کتاب دعای عرفه، عاشقتان شدم. اکنون که ایشان برای تقدیر من را دعوت کرد، بسیار تعجب کردم.