میراث پدری یک تعزیه خوان، موزه سیار شد/ استقبال خارجی‌ها از موزه تعزیه

به گزارش عاشورا به نقل ازخبرگزاری فارس، محفل هنرهای آئینی زخم عتیق از چهارشنبه یازدهم شهریور ماه با حضور جمعی از هنرمندان و مسئولان فرهنگی و هنری در تماشاخانه سرو کار خود را آغاز و تا 29 شهریور ماه نیز ادامه خواهد داشت. نمایشگاه و موزه تخصصی نسخ قدیمی و ادوات تعزیه از دوره صفویه تا انقلاب اسلامی، اجرای تعزیه و شبیه خوانی، آئین های عاشورایی اقوام ایران زمین، نقالی و پرده خوانی، نشست پژوهشی تئاتر دینی و تئاتر صحنه ای نقل سرخ  از جمله برنامه هایی است که ویژه این محفل تدارک دیده شده است و هم اکنون نیز مورد اقبال مخاطبان داخلی و خارجی قرار گرفته است.

این موزه و نمایشگاه برای عموم مردم آزاد است که شامل بخش‌هایی از جمله نمایشگاه آیینی اقوام، اجرای نمایش نقل سرخ هر شب ساعت 20 و موزه است که موزه از ساعت 11 صبح هر روز تا 21 شب باز است.

در این ایام نامشخصی شرایط تئاتر و اجراهای تک و توک در سالن ها خیلی شاهد این نیستیم که تئاتر رونق سابق را داشته باشیم، اما در این رابطه امیرحسین شفیعی مدیر تماشاخانه سرو که هم اکنون نمایشگاه و موزه در آن راه اندازی شده است، معتقد است که انصافا انتظار نداشتند این تماشاخانه هم اکنون به دلیل موزه و نمایشگاه خیلی رونق داشته باشد اما در نوع خود خیلی خوب بوده است.

مخاطبی که در این تماشاخانه حضور می‌یابد هم با مشاهیر تعزیه آشنا می‌شود و توضیحاتی در بروشور به او داده می‌شود و هم با ادوات و نسخ تعزیه با راهنمایی یک راهنما آشنا می‌شود، سپس با داخل شدن به تماشاخانه اگر دوست داشته باشد، قسمت‌هایی از تعزیه‌های ماندگار ایران را هم به صورت ویدئوپروجکشن تماشا می‌کند و حتی توضیحاتی هم در همان قالب به مخاطبان داده می‌شود.

امیرحسین شفیعی در این زمینه توضیحاتی به خبرنگار فارس می دهد. وی می گوید: ‌تمام تلاشمان این بود که تماشاخانه سرو که خیلی هم قدمت ندارد، به عنوان پاتوق فرهنگی و یک بسته هنر انقلاب مطرح شود ، حتی انتظار این همه بازدید را نداشتیم . مخاطبان در این ایام سه دسته هستند یکی آنهایی که با آگاهی کامل به دیدن نمایشگاه و موزه می‌آیند یعنی کسانی که علاقه مند هنرهای آیینی هستند به ویژه در عرصه تعزیه از موزه و نمایشگاه بازدید می کنند. 

یک قشر از هنرمندان هستند که در عرصه های تعزیه برایشان لباس‌ها، ادوات، تجهیزات و نسخ با ارزش و اهمیت است و یک بخش هم مخاطبان عادی‌اند که جذب می‌شوند و با اطلاع رسانی به داخل می‌آیند و به صورت خانوادگی و گروهی یا تک نفره به تماشای نمایشگاه می‌آیند. تقریبا در این چند روز شاهد بودیم که مخاطبان زیادی به دیدن کارها آمدند با توجه به اینکه زمان نمایشگاه هم در طول روز زیاد است، در فواصل مختلف مردم حضور پیدا می‌کنند منتها عصرها مخاطبان بیشتری داریم.

*میراث پدری یک تعزیه خوان 

طبق گفته دوستان و امیرحسین شفیعی این نمایشگاه و موزه توسط یکی از پژوهشگران و گروه های تعزیه به نام مهدی دریایی که 10 جلد کتاب در این زمینه نوشته، سال های سال از میراث پدری و از سراسر کشور جمع آوری شده است و متأسفانه جای ثابتی برای آنها او ندارد که در قالب یک موزه همه را جمع آوری کند.

شفیعی در این رابطه می‌گوید: ما در تماشاخانه سرو فضای کمی داشتیم و نمی‌توانستیم همه آثار او را نشان دهیم بنابراین یک تعداد از گزیده‌ها و منتخب‌ها را به نمایش گذاشتیم اما بهرحال اگر ضرورت ایجاب کند و فضایی در اختیارمان باشد یا اینکه لااقل در ماه‌های محرم و صفر کارها را به بتوانیم در جایی به نمایش بگذاریم،‌خیلی مورد توجه مخاطبان قرار خواهد گرفت.

بهرحال تعزیه یک هنر آیینی براساس باورها، آداب و رسوم و اعتقادات ما ایرانیان مسلمان است به نظر می‌رسد باید بیش از این بدان تعزیه کنیم و این میراث هنری ماندگار را برای ایرانیان حفظ کنیم ما هم از این فرصت در تماشاخانه سرو استفاده کردیم،‌ایده‌هایی جدید هم داریم که در سال‌های بعد در تماشاخانه با حمایت بنیاد روایت فتح و انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس حداقل در ماه‌های محرم و صفر اجرایی کنیم.

ضمن اینکه اعلام آمادگی هم می‌کنیم که در این دو ماه هر استان و شهرستانی که شرایطش را برای برپایی نمایشگاه و موزه داشته باشند، ‌این نمایشگاه را با همکاری تئاتر دفاع مقدس و تماشاخانه سرو ترتیب دهیم. حیف است که این کارها دیده نشود و در انبارها خاک بخورند.

به گفته شفیعی حداقل چیزی که در این نمایشگاه نشان داده می‌شود، ادوات و نسخ خطی درباره تعزیه است و اینکه علاقه مندان با تعزیه آشنا می‌شند. شفیعی می‌گوید: ما در محوطه سرو نیز یک بخشی را به مشاهیر تعزیه اختصاص دادیم یعنی پیشکسوتان تعزیه مثل تئاتر، سینما و موسیقی این هنرمندان را بشناسند همانطور که پیشکسوتان سینما را می‌شناسند متأسفانه تعزیه خوان ‌ها خیلی هم شناخته شده نیستند به همین دلیل در محوطه تماشاخانه سرو از فضاهای پیرامون استفاده کرده و مشاهیر تعزیه را معرفی کردیم.

و در نهیت اینکه به دلیل اینکه ما در مجاورت لانه جاسوسی هستیم برخی از مهمانان خارجی هم آخر هفته‌ها از سفارت و جاهای دیگر به دیدن موزه و نمایشگاه آمده‌اند  و این برای ما خیلی خوب بود و برای خودشان هم خیلی جالب بود. در هر حال خیلی‌های این خارجی‌ها هم می‌دانستند که تعزیه ما در یونسکو ثبت شده است و خیلی استقبال از هنر نمایشی آیینی ما داشتند درحالیکه شاید ایرانی‌ها برایشان چنین چیزی خیلی عادی‌تر باشد و توجهی زیادی بدان نداشته باشند.