موسس ستاد طراحی و اقدام فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی معتقد است: مدیران و کارگزاران نظام نقش مهمی در میدان نبرد پیچیده تمدنی دارند و همیاری همسران آنان در مسائل خانوادگی و اجتماعی به گونه‌ای است که آبروی نظام وابسته به تلاش این زنان در پشتیبانی از همسرانشان است.
به گزرش عاشورانیوز به نقل از خبرگزاری ایرنا، هفته زن از راه می رسد و رسانه ها و فضای مجازی به مناسبت سالروز ولادت دختر رسول خدا (ص) ضمن بررسی ابعاد زندگی فاطمه زهرا (س) به ویژگی های اخلاقی و معنوی آن حضرت می پردازند. در این میان آنچه کمتر مورد توجه قرار می گیرد، نقش حضرت زهرا (س) در همراهی با همسر و امام خود حضرت علی (ع) است.
به همین مناسبت در گفت و گوی خبرنگار معارف ایرنا با عباس عبدالهی زوایای گوناگون نقش زنان مدیران را با تکیه بر سیره فاطمه زهرا (س) مورد بررسی قرار دادیم.
عبدالهی که طلبه درس خارج رهبر معظم انقلاب و آیت الله عبدالله جوادی آملی است دارای دکتری مطالعات انقلاب اسلامی، مؤلف و مدرس حوزه و دانشگاه، معاون سابق دفترنمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه صنعتی شریف و همچنین مدیرکل تبلیغات اسلامی استان سمنان است.
وی با اشاره به جایگاه مدیران در حکومت اسلامی گفت: کسی که در این کشور و نظام مقدس برآمده از اراده ملت دینمدار ایران با محوریت مکتب نظری تشیع و رهبری نهاد مرجعیت شیعی مسئولیت می گیرد، در واقع وارد یک جنگ پردامنه تمدنی با نظام سلطه به رهبری تمدن پرقدرت غرب در حوزه های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی می شود و کار سختی را در پیش دارد.
وی افزود: اگر کسی در این کشور بخواهد با رویکرد تمدن سازی در راستای آرمان های انقلاب اسلامی و برای حل مساله، مدیریتی را بپذیرد و در سنگر حاکمیت نقش ایفا کند، شب و روز درگیر خواهد بود و همچون زمان جنگ که فرماندهان با حجم بزرگی از مسائل در حوزه فرماندهی مقاومت هشت ساله دفاع مقدس در برابر دشمنان روبرو بودند، کار دشواری در پیش دارد؛ مگر این که بخواهد در نظام معیوب اداری جامانده از نظام پهلوی تنفس کند و فقط بر سر کار باشد و نخواهد مساله ای را حل کند ولی اگر بخواهد با روحیه جهادی و گفتمان انقلاب اسلامی و رویکرد حل مساله خدمت کند در هر جای نظام چه قوای سه گانه یا نهادهای انقلابی و غیردولتی باشد، فضای سختی را پیش رو خواهد داشت به ویژه این که ما درحال خلق یک الگوی جدید تمدنی هستیم.
حضور مدیران در یک میدان نبرد پیچیده تمدنی
این کارشناس مذهبی افزود: یکی از چالش های انقلاب این بود که هیچ الگویی بر پایه مبانی خود در حوزه های نظام سیاسی، اقتصادی، تربیتی و فرهنگی نداشت. ما می خواهیم یک مدل نظام سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایجاد کنیم و در این خلاء تئوریک، کارهای سخت و پیچیده ای در پیش داریم و در حوزه عملی مجبوریم با آزمون و خطا پیش برویم. لذا مدیران نظام، کار بسیار پیچیده و سختی دارند. چون گاهی مساله هایی را به صورت دقیق نمی توانیم رصد کنیم. رصد مسائل، تحلیل را به دنبال دارد و تحلیل نیز پاسخ های راهگشا را می طلبد که به راحتی نمی توان به آن دست یافت. بنا بر این حضور در میدان مدیریتی کشور، حضور در یک میدان نبرد تمدنی پیچیده و بسیار سخت تر از میدان نظامی است.
وی افزود: کسی که در این فضا مسئولیت می گیرد، هر قدر که ابعاد مسئولیتی اش بیشتر باشد، میزان انرژی فکری و مدیریتی که باید برای تشکیلات سازی یا اصلاح تشکیلات موجود، کادرسازی یا ارتقاء کادر تشکیلاتی موجود، تولید برنامه که جزو خلاء های اساسی نظام حاکمیتی ماست، باید برنامه های موثر، اسلام بنیان، بومی با فرهنگ ایرانی اسلامی و قابل فهم برای نظام تشکیلاتی و مردم داشته باشد. تولید چنین برنامه هایی و اجرای آنها با یک طرح عملیاتی چالاک، منضبط، بدون اتلاف انرژی های نیروی انسانی، منابع مالی و منابع زیرساختی یک صحنه سخت و پیچیده ای است و بار سنگینی برای کسی است که مسئولیت را قبول می کند.
نویسنده کتاب میثاق ماه و مهر ادامه داد: در این فضا شخص مسئول نیاز به پشتیبانی زیرساخت های زندگی فردی خود را دارد. مردی که در نظام خانواده مسئولیت دارد و اکنون در نظام مدیریت کشور یک بار سنگینی را برمی دارد، همچون سابق نمی تواند به بسیاری از مسئولیت های حوزه فردی مثل زندگی خانواده رسیدگی کند. در این فضا با روشی که در نظام فطرت انسانی و نظام تشریع الهی در حوزه خانواده وجود دارد، همسران به عنوان مهمترین قوت قلب و آرامبخش روانی و مهمترین یاریگر مدیریتی در مسئولیت های حوزه نظام خانواده برای مسئولان کشور هستند.
درسی از همسران فرماندهان دفاع مقدس
وی افزود: اگر همسر فرماندهان زمان جنگ، بنا نداشتند با مجاهدت و آرمانگرایی مردانی همچون باکری ها، همت ها و باقری ها همکاری و همیاری کنند و اگر همسران آنان مسائل آن حوزه ها را با روحیه مسئولیت پذیری و همدلی جبران نمی کردند، معلوم نبود چه بلایی بر سر خانواده های این فرماندهان و زندگی اجتماعی همسران، فرزندان و پدر و مادر و اقوام آنها می آمد.
این پژوهشگر مذهبی اضافه کرد: بعضی از فرزندان شهدای فرمانده را بعد از دوران جنگ دیدیم که دچار مشکلاتی شدند، به این علت که سنگر پشتیبانی این فرماندهان که سنگر خانواده بود، توسط آن همسر یا مادر و خواهر و کسانی که در نظام خانواده می توانستند پشتیبانی کنند، به خوبی انجام نشده بود.
وی با اشاره به زندگی ساده امیرمومنان (ع) و فاطمه زهرا (س) گفت: پیامبر اکرم (ص) از حضرت علی (ع) پرسید که همسرت چگونه است و امیرمومنان فرمود بهترین یاور است و از این پاسخ اهمیت جایگاه زن در نظام خانواده را نسبت به مرد در می یابیم. همچنین حضرت زهرا (س) در پاسخ به همین سوال فرمود که علی (ع) بهترین همسر است. همین اختلاف پاسخ نشان می دهد که نیازهای متقابل زن و مرد در نظام خانواده متفاوت است و نیاز مرد به زن از جهاتی بسیار مهمتر از نیاز زن به مرد است. «نعم العون» یعنی اگر من به عنوان مرد در زندگی اجتماعی خودم بخواهم اطاعت خدا را داشته باشم نیاز به همراهی همسر دارم و ا گر این یاریگری نباشد، نمی توانم اطاعت خدا را داشته باشم.
عبدالهی افزود: در زندگی فردی اگر همسر یک مردی برای انجام وظایف شوهرش در برابر پدر و مادرش یا همسایه ها یا برادران مومن همراهی نداشته باشد، آن مرد نمی تواند در این حوزه ها اطاعت خدا را داشته باشد. حالا اگر یک مردی مسئولیت داشت و اهل مجاهدت در حاکمیت اسلامی بود، در چنین وضعیتی فشار سنگینی روی شانه های آن مرد است و نمی تواند بسیاری از مسئولیت های قبلی را انجام دهد که اگر در این فضا در کانون خانواده رابطه با همسرش، رابطه پشتیبانی کننده از یک رزمنده نباشد، قطعا این مرد نمی تواند در صحنه نبرد سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که برای جبهه حق انجام می دهد، موفق عمل کند یا اگر بخواهد حضور جدی داشته باشد بسیاری از مسئولیت هایی را که در پشت صحنه جنگ باید به آن بپردازد، ضربه خواهد خورد.
وی اضافه کرد: ما الگوهایی مثل رهبر انقلاب کم داریم که بتواند تمام مسئولیت های زندگی فردی و اجتماعی خود را به صورت یک الگو مدیریت کند. ایشان به صورت مکرر به مسئولان کشور سفارش می کند که حواسشان باشد تا برای همسران و خانواده کم نگذارند و مبادا به بهانه مجاهدت و مسئولیتی که در انقلاب دارند، در دیگر مسئولیت ها کوتاهی کنند. همچنین افرادی مثل حاج قاسم سلیمانی را کم داریم که بتواند همه ابعاد زندگی خود را به عنوان یک الگو جمع کند.
آبروی نظام وابسته به تلاش زن در پشتیبانی از مسئول نظام است
این کارشناس مذهبی ادامه داد: در این فضا نقش همسر یک کارگزار نظام اسلامی بسیار مهم است. حضرت علی (ع) فرمود همسر، مثل گردنبند بر گردن مرد است. این روایت می خواهد بگوید زینت یک مرد در فضای اجتماعی، همسرش است و نشان شخصیت و شناسایی یک مرد، خانواده با محوریت همسرش می باشد. اگر همسر این مسئول همکاری و همیاری در این جبهه نبرد نداشته باشد تربیت فرزندان ضربه می خورد و جمع کردن مسئولیت های خانوادگی مشکل و همچنین ارتباطات مرد مخدوش می شود.
وی افزود: اگر همیاری وجود نداشته باشد یا حتی مشکلی میان زن و مرد وجود داشته باشد، آبروی اجتماعی آن مرد از بین می رود، در دید رسانه ها قرار می گیرد و تمام امور زندگی اش رصد می شود. بنابر این آبروی اجتماعی آن مرد و آبروی اجتماعی کارگزاران نظام آبروی حاکمیت اسلامی است و در نتیجه آبروی نظام وابسته به تلاش زن در پشتیبانی از یک مسئول نظام اسلامی است.
عبدالهی با اشاره به آیه ۲۱ سوره روم گفت: همسر مایه آرامش مرد در نظام خانواده است و اساسی ترین نیاز مرد در حوزه روحی روانی به زن است ولی چون غریزه مردانه، ظاهری تر به نظر می رسد، توجه بیشتری به آن می شود در حالی که اصل قضیه پیوند زوجیت قلبی است و بسیاری از مردان وجود دارند که از نظر غریزی سیراب هستند ولی آرامش ندارند. چون ارتباط قلبی و باطنی کاملی با همسر خود ندارند. به همین دلیل این آرامش قلبی و سکینه اولین نیاز مرد به زن برای پیوند زناشویی است.
وی اضافه کرد: در حوزه اجتماعی نیز همسر مسئول، هم مایه آبروی مسئول در فضای اجتماعی است و آبروی این مسئول آبروی حاکمیت اسلامی است و در این ۴۰ سال ضربه های بسیاری از این حوزه خورده ایم. عزیزانی که مسئولیت داشتند و چون به نظام انتساب داشتند و جزو مسولان ارشد نظام بودند، باعث شدند تا آبروی نظام نیز لکه دار شود ولی اگر همسران این مسئولان برای ایفای نقش شوهرانشان در مسئولیت هایی مانند نظام خانواده، زندگی اجتماعی، تربیت فرزندان و نظام اقتصاد خانواده کمک می کردند، مشکلات کمتری بوجود می آمد.
زندگی عاشقانه بر محور اخلاق و ایثار
عبدالهی از سبک زندگی فاطمه زهرا (س) به عنوان الگو یاد کرد و گفت: علی (ع) فرمود زهرای مرضیه در طول زندگی هیچ اتفاقی را رقم نزد که مرا خشمگین کند؛ چه در دوران فقر و چه در دوران گشایش زندگی و من نیز هیچ موردی پیش نیامد که بخواهم خلاف میل زهرا عمل کنم. وقتی یک زندگی متکامل عاشقانه بین زن و مرد شکل بگیرد آن گاه رضایت مرد در رضای همسر است و رضایت زن نیز در رضایت شوهر است. چنین زن و شوهری بر اساس قاعده همدلی و ایثار و نه بر اساس امتیازات و وظایف متقابل زندگی می کنند. زندگی خانواده در تراز اسلام زندگی عاشقانه بر محور اخلاق و ایثار است نه زندگی با عقل ابزاری محاسبه گر و با امتیازات متقابل.
وی افزود: وقتی این یگانه زوج معصوم خلقت و معیار همسری در نظام آفرینش با هم گفت و گو می کنند، زهرا می گوید اگر در زندگی مشترک کوتاهی کردم مرا حلال کن و علی (ع) می فرماید تو هیچ کوتاهی در حق من نکردی بلکه من باید بابت وقایعی که اتفاق اتفاد و نتوانستم کاری کنم مرا حلال کن. علی (ع) در دوران فقر، برای یهودیان چاه حفر می کرد تا ظرفی خرما بر سر سفره زهرا قرار دهد. سلمان می گوید دست های زهرا به دلیل دستاس متورم شده بود و گاهی از دستانش خون جاری می شد. چنین زنی پشتیبانگر و آرامش بخش رزمنده ای مثل علی (ع) می تواند در میدان مسئولیت های اجتماعی باشد و از نظر ولایتی که بر او داشت برای احقاق حق علی و رهبری جامعه اسلامی و نبوی و برای اقامه حق و جلوگیری از انحرافی که در صدر اسلام در حال وقوع بود، قیام کند.
این نویسنده با اشاره به معیارهای مدیریتی در نظام غرب گفت: در نظام مدیریت متعارف جهان، مدیریت ابزاری برای رسیدن به قدرت، ثروت و شهوت است ولی در گفتمان اسلام و انقلاب اسلامی، ابزاری برای خدمت به مردم و خریدن آخرت است. لذا این تفاوت مبنا و اساس دو فرهنگ متفاوت مدیریتی را ایجاد می کند و انتظاراتی که ممکن است همسران مسئولان در نظام مدیریتی کشور پیدا کنند، بر اساس این است که نتوانستیم در فرهنگ مدیریتی کشور آن چیزی را که در تراز انقلاب اسلامی و مکتب اجتماعی فاطمه زهرا و علی است، پیاده و آن را به فرهنگ تبدیل کنیم.
وی افزود: بر اساس قاعده دنیا ،مدیریت پلی برای رسیدن به قدرت است اما در گفتمان اسلام و انقلاب اسلامی، پلی برای جهاد و خدمت و از خودگذشتگی برای مردم و مکتب است. امام خمینی فرمود اگر ۱۲۴ هزار پیامبر با هم می خواستند در یک جا خدمت کنند هیچگاه با هم اختلافی نداشتند. چون در این گفتمان تنفس می کنند. مدیران در حکومت اسلامی برای دنیا فعالیت نمی کنند که دعوا و اختلاف داشته باشند. وقتی محور، دنیاگرایی شد، کثرت قلوب و واگرایی اجتماعی پدید می آید. وقتی انگیزه مدیران، خدا و آخرت و خدمت بود، اختلافی بوجود نمی آید و کسی به دنبال غنائم و منافع نخواهد بود که به دنبال آن شاهد اختلاف و دعوا میان مسئولان و یا همسران و فرزندان مسئولان باشیم.
عبدالهی اضافه کرد: فضای مدیریتی کشور، فرهنگ و الگوهایی مثل حاج قاسم را کم نشان داده و خلاء نظام اداری را احساس می کنیم. اگر مرد با این گفتمان و انگیزه وارد میدان شود، طبیعی است که همسران و خانواده آنان نمی توانند انتظار زیادی داشته باشند ولی وقتی خود مسئولان با انگیزه های قدرت طلبی، ثروت اندوزی و اشرافیت یا انگیزه های شهرت طلبی وارد میدان شوند، طبیعی است که همسران و خانواده های آنان نیز انتظاراتی دارند و او نیز برای برآوردن این نیازها مجبور می شود به بعضی از خلاف قانون ها یا خیانت ها دست بزند.
ارسال نظر