موشک‌های روسی، طوفان جدید در آسمان اروپا

به گزارش عاشورا نیوز به نقل از خبرگزاری فارس، در بحبوحه‌ تنش‌های فزاینده بین روسیه و غرب، مسکو در حال تقویت زرادخانه‌ موشک‌های بالستیک میان‌بُرد خود است، اقدامی که می‌تواند به رقابت تسلیحاتی جدیدی با اروپا منجر شود. در همین راستا، روسیه در حال توسعه موشک «اسکندر-۱۰۰۰» ، نسخه‌ پیشرفته‌تر «اسکندرM» است که با افزایش برد، قدرت سرجنگی و توان مانور در برابر سامانه‌های پدافند هوایی، بهینه‌سازی شده است.به نوشته الجزیره، این اقدام پاسخی به اعلام آمریکا در ژوئیه ۲۰۲۴ مبنی بر استقرار سامانه‌های موشکی بالستیک میان‌بُرد در آلمان تا سال۲۰۲۶ است، تصمیمی که یادآور رقابت تسلیحاتی دوران جنگ سرد است. این موشک‌ها تهدیدی گسترده‌تر برای اروپا محسوب می‌شوند، زیرا برد موشک‌های روسی اکنون از اوکراین فراتر رفته و بخش‌های وسیعی از قاره‌ی اروپا را در بر می‌گیرد.تهدید موشک‌های بالستیک برای اروپاموشک‌های بالستیک با سرعت فوق‌العاده و قدرت مانور بالا، رهگیری آن‌ها را بسیار دشوار می‌سازد. اروپا به سامانه‌های هشدار اولیه آمریکا متکی است، اما فاقد سیستم‌های دفاعی مؤثر در برابر موشک‌های بالستیک میان‌بُرد است، به‌ویژه با کاهش حمایت‌های واشنگتن. این وضعیت یادآور دهه‌ی ۱۹۷۰ است که اتحاد جماهیر شوروی موشک‌های «SS-۲۰» را مستقر کرد و ناتو در پاسخ، موشک‌های «پرشینگ ۲» و «کروز» را مستقر ساخت، وضعیتی که اروپا را در آستانه‌ی یک درگیری هسته‌ای قرار داد.از اواخر سال۲۰۲۳، روسیه شروع به به‌کارگیری موشک‌های تاکتیکی دوربردتر کرده است، از جمله موشک «KN-۲۳B» کره شمالی که مشابه «اسکندر-M» است اما برد آن به ۹۰۰ کیلومتر می‌رسد و سرجنگی قدرتمندتری دارد

در نوامبر ۲۰۲۴، روسیه از موشک «اُریشْنیک» با برد ۴۰۰۰ کیلومتر و توانایی حمل چندین سرجنگی رونمایی کرد که آن را به موشک‌های قاره‌پیما نزدیک می‌کند.طبق گزارش‌های روسی، این موشک‌ها ممکن است در کالینینگراد یا اسمولنسک مستقر شوند که به مسکو امکان می‌دهد تا نیمی از اروپا را تهدید کند. به عنوان مثال، استقرار موشک‌هایی با برد ۱۰۰۰ کیلومتر در کالینینگراد، می‌تواند لهستان، آلمان، سوئد، دانمارک و چک را هدف قرار دهد. از اسمولنسک نیز، این موشک‌ها قادر به حمله به لهستان، اوکراین و کشورهای حوزه بالتیک خواهند بود و بر تردد دریایی در دریای بالتیک تأثیر خواهند گذاشت.همچنین، استقرار «اسکندر-۱۰۰۰» در اسمولنسک می‌تواند تهدید مستقیمی برای جنگنده‌های «F-۱۶» آمریکا باشد که در اوت ۲۰۲۴ به اوکراین تحویل داده شد. ولادیمیر پوتین در مارس همان سال هشدار داده بود که هر پایگاه هوایی غربی که میزبان این جنگنده‌ها باشد، یک هدف مشروع تلقی خواهد شد.موشک «اسکندر-۱۰۰۰»در مه ۲۰۲۴، روسیه برای نخستین بار از موشک «اسکندر-۱۰۰۰» رونمایی کرد. این موشک در طراحی مشابه «اسکندر» است، اما میزان سوخت جامد آن ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش یافته و سامانه‌ی کنترل و سرجنگی آن ارتقا یافته است.این موشک می‌تواند به سرعتی معادل ۸ تا ۹ برابر سرعت صوت برسد و با یک سرجنگی ۳۵۰ کیلوگرمی شدیدالانفجار یا خوشه‌ای، اهدافی را در فاصله‌ی ۱۰۰۰ کیلومتری هدف قرار دهد. در صورت استفاده از سرجنگی‌های سبک‌تر، برد آن می‌تواند تا ۱۳۰۰ کیلومتر افزایش یابد

این موشک دارای سامانه‌ی هدایت پیشرفته‌ای است که شامل ناوبری اینرسی، تصحیح مسیر با کمک ماهواره، و هدایت راداری در مرحله‌ی پایانی از طریق فناوری مقایسه‌ی عوارض زمینی (TERCOM) است، که میزان خطای آن را به کمتر از ۵ متر کاهش می‌دهد.از آنجا که سوخت جامد این موشک، گرمای قابل‌مشاهده‌ای را برای مدت کوتاهی ساطع می‌کند، فرصت هشدار اولیه برای رهگیری آن بین ۲ تا ۷ دقیقه است که آن را در برابر سامانه‌های دفاعی اروپا مانند «پاتریوت» و «ASTER ۳۰ SAMP/T» تقریباً غیرقابل‌رهگیری می‌سازد.موشک «اُریشْنیک»در راستای تقویت زرادخانه‌ی موشکی خود، روسیه موشک «اُریشْنیک» را توسعه داده است که برای نخستین بار در نوامبر ۲۰۲۴ برای حمله به یک تأسیسات نظامی اوکراین در دنیپرو مورد استفاده قرار گرفت.این موشک قادر به حمل ۳ تا ۶ سرجنگی هسته‌ای یا حرارتی است که می‌توانند به‌صورت مستقل هدایت شوند و قدرت تخریب عظیمی دارند.«اُریشْنیک» با سوخت جامد کار می‌کند و بردی بین ۳۰۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر دارد، که به این معنی است که اگر از شرق روسیه شلیک شود، می‌تواند به سواحل غربی آمریکا برسد. این موشک با سرعت ۱۰ ماخ (۱۰ برابر سرعت صوت) حرکت می‌کند، که معادل طی مسافت ۲. ۵ تا ۳ کیلومتر در هر ثانیه است.در دسامبر ۲۰۲۴، روزنامه‌ی واشنگتن پست گزارشی منتشر کرد که استفاده‌ی پوتین از این موشک را نشانه‌ای از یک تنش بی‌سابقه توصیف کرد که هدف آن، تضعیف ناتو و تحمیل شرایط امنیتی روسیه بر اروپا است.این گزارش هشدار داد که «اُریشْنیک» ممکن است آغازگر یک رقابت تسلیحاتی جدید بین روسیه و غرب باشد که دهه‌ها به طول بینجامد و میلیاردها دلار هزینه در پی داشته باشد.