حکومت دینی توسعه دهنده تامین اجتماعی

هرحکومتی نیازبه یک پشتوانه محکمی که دارای حمایت بالا باشد رادارد تا در تمام عرصه ها ان حکومت راحکایت کند که به شکست منجرنشود

حکومت رانباید باحاکمیت یکی دانست هرچندفرض براین است که هرحکومتی دارای حاکمیت است حقیقت ان است که حاکمیت از ان مردم است ومردم هستند که بااعمال حق تعیین سرنوشت خویش نظام سیاسی واجتماعی خودرا تعیین کرده وازطریق انتخاب نمایندگان(به واسطه) اعمال حاکمیت میکنند بنابراین حکومت را نباید چیزی بیش از واسطه مردم دراعمال اقتدار وصلاحیت انحصاری در قلمرو خاص تصور کرد.

چنانچه اگرحکومتی مشروعیت ومقبولیت نداشته باشد نمیتوان انتظار بقای سلطه حکومتی راداشت چراکه نارضایتی شرعی ومردمی ازحکومت فاجعه ای را در داخل یک نظام ایجاد خواهدکرد.

حال یک نظام دینی مانند ایران با ادعای حقانیت مشروعیت ومقبولیت(که ادعایی صحیح میباشد) اگر انچه راکه به عنوان مسؤلیت میپذیرد به ان عمل نکند هم نمیتوان پایداری چندانی توقع داشت وهم اسیب های سنگینی به اعتقادات مردمی خواهدزد وبرای جلب نظر دوباره مردم هزینه گزافی راباید متحمل شد.

ابن ابی الحدید سنی معتزلی درشرح نهج البلاغه (وهمان ص 15)

میگوید: کبر وخودبزرگ بینی وستمگری خصلت اهل ریاست است به ویژه اگر ریاست در جهات گوناگون باشد.اما امیرالمومنین علیه السلام درحالی که شرافت وبرتری اش در ابعاد گوناگون بسیار بود از همه کس بیشتر فروتنی وخضوع میکرد.

کدام علی علیه السلام؟

همانی که ابن ابی الحدید معتزلی درشرح خود (نقل به مضمون )میگوید :

علی علیه السلام وقتی بیت المال را جارو میزد خدارا شکر میکرد ومیفرمود خدارا شکر دراین پنج سال خلافت حتی یک درهم درجیب من علی نرفت.

امثال این ویژگی ها وروش حکومتی حضرت امیرالمومنین باید الگوی شایسته برای تمامی متولیان امر درنظام اسلامی باشد چراکه جمهوری اسلامی نمونه ای ازحکومت شیعه وسیره ان بزرگوار است واین باید دراعمال ومسؤلیت پذیری وعدل وعدالت حکومتی به کام مردم چشیده شود.

اما یک حاکمیت دینی چگونه میتواند امور تامین اجتماعی را توسعه دهد؟

جواب این سوال پر واضح است که باید گفت بااجرایی کردن مبانی دینی میسر است اما کدام دین؟

دینی که در همه موضوعات برنامه ریزی را بیان کرده ونقصی دران وجود ندارد

حاکمیت دینی باید ملتزم به احکام دینی باشد چرا که با تآسی از امیرالمومنین میبینیم او همواره مصداق وعین کلمه (فاتبعونی) است.

تبعیت محض حضرت علی علیه السلام ازخدای متعال ورفتار او بایارانش نشان میدهد که نقصی در شیوه اداره حکومتش نیست اگر یارانش مانند طلحه وزبیر از او جداشدند ددلیلش حب جاه ومقام بود که نزد علی  علیه السلام به ان نرسیدند لذا رو در روی علی علیه السلام قرار گرفتند حضرت چون انان را مناسب جایگاه بالاتری ندید انان رامنسوب به پست بالایی نکرد چراکه علی علیه السلام عادل است .

تامین امور معاش مردم واجتماعی انان باید باعدالت باشد حضرت علی علیه السلام وقتی عقیل نزدش امد ویک مقدار بیشتر از حق خود ازبیت المال میخواست حضرت اهن داغی رابرداش وبه دست عقیل نزدیک کردعقیل واکنش نشان داد ودستش را کشید حضرت فرمود: اتش جهنم ازاین بد تراست.

( علی اهل پارتی بازی نیست چراکه عادل است )

درحاکمیت دینی ومتن ان وبا رجوع به تاریخ خلافت وحاکمیت علی علیه السلام متوجه میشویم مهم ترین بحث عدالت است.عدالتی که بازیرساخت دینی باشد امور اجتماعی حکومت دینی راتوسعه میدهد چراکه عدالت باعث رضایت جامعه میشود وحمایت مردمی را حتی در ریاضت های اقتصادی احتمالی به دنبال دارد.

یکی از افات وانتقاداتی که میتوان به مسؤلین حکومتی گرفت این است که نباید در امور حکومتی بعضی از موارد رادر سطح کلان کشوری و عوام مردم به اطلاع انان رساند به این دلیل که باعث بی اعتمادی مردم به حکومت میشود.

اینگونه مثال بزنم که اگر دولت برای رعایت عدالت وتقسیم یارانه ها نیاز به تجسس در امورمالی مردم دارد نباید ان را اعلام کند دلیلش مبرهن است چون همه مردم از امور حکومتی خبر ندارند وسطح تفکرات هم برای نتیجه گیری متفاوت است وباعث تزلزل  حکومت میگردد البته همانطور که میدانید ممنوعیت تجسس در ایات وروایات وحتی در اصل 25 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران محرز است ولی دربعضی از موارد جواز داده اند مانند نظارت برمسؤلان حکومتی که از فساد انان جلو گیری بشود.

در کتاب(عبدالله ابن جعفر حمیری ,قرب الاسناد ص 342):

بنابر حدیثی از امام رضا علیه السلام :پیامبر اکرم هنگامی که لشگری گسیل میداشت همراه فرمانده افراد مطمینی میفرستاد تادر کارهای او تجسس کنند.

 یک جامعه وحکومت دینی باید جهادی عمل کندهمچون علی علیه السلام که بازحمت فراوان میرفت وچاهی تاسیس میکرد وان را برای عموم مردم وقف میکرد.

 منظور ازتامین اجتماعی ,تامین از همه جهات است ارامش روانی جامعه,ثبات اقتصادی وبهبود معاش مردم مد نظر است ومهم این است که مردم هم کمال همکاری ومشارکت را در اداره حاکمیت جهت تحقق اهدافش یاری کند.

در نهج البلاغه 34:

حضرت علی علیه السلام میفرماید: واما حق من برشما این است که به بیعت خود بامن (وحضور درصحنه)وفادار ودراشکار ونهان خیرخواه من باشید وهرگاه شمارا برای حضوردرصحنه خواندم ,پاسخ مثبت دهید وهرگاه فرمانتان دادم بپذیرید.

حاکمیت دینی باید توجه خاص به مبانی اسلامی داشته باشد تعلیم مهارت های دفاعی واجتماعی ازوظایف حاکمیت است که باید دسترسی به این مهارت هارا تسهیل کند.

رسول خدا(ص) فرمود: به فرزندان خود شنا کردن وتیر اندازی بیاموزید .(کافی ج 6ص 47)

 یکی دیگر ازعوامل توسعه اجتماعی تهیه ابزار کار برای مردم یازمینه ایجاد کار واشتغال زایی است.

مردی از انصار خدمت رسول الله (ص) امد وازبی کاری میرنجید حضرت فرمود برو ودر خانه هرچه داری بیاور او رفت ویک زین اسب ویک کاسه ابخوری اورد حضرت ان رابرایش به دو درهم فروخت وفرمود برو بایک درهم غذا برای خانواده ات بخر وبادرهمی دیگر تبری بخر وبا ان کار کن 15روز کار کرد ووضعش خوب شد ونزد حضرت امد وحضرت فرمود : این حال تو بهتر است از ان که روز قیامت باچهره ای خراش صدقه به ان است بیایی.   (تنبه الخواطر ونزهت النواظر ج1 ص45)

 این شمه ای کوچک از مبانی متون اسلامی است که در کلیت ان عدالت داشتن حکومت و جلوگیری از افت زدگی و ایجاد اطمینان درنظرمردم میتوان حکومت دینی  را توسعه دهنده تامین اجتماعی قرار داد.